नेपाली समाजमा प्रचलित लोकभाकाहरुमध्ये अति लोकप्रिय भाका हुन् देउसी-भैली । विशेषतः तिहारको लक्ष्मी पूजाको दिन कुमारी केटीहरुले सामुहिक रुपमा भैली गाउने र त्यसको भोलिपल्टदेखि केटाहरुले देउसी खेल्ने परम्परा भए पनि अहिले सामुहिक रुपमा देउसी-भैली गाउन थालिएको छ । खेल्ने दिन पनि काग तिहारदेखि भाइटीकाको भोलिपल्टसम्म जारी रहन्छ । चर्को आवाजमा गानबजान गरेर ध्वनि प्रदूषणसमेत गर्न थालिएको छ । विकृति बढेकाले सरकारले समेत नियम बनाएर कडाइ गर्नुपर्ने बाध्यता बन्दै गएको छ । तिहारलाई फूलको पर्व भन्दा पनि फरक पर्दैन् । कहिल्यै नओइलाउने मखमली फूल त दाजुभाई दिदीबहिनीवीचको अजम्बरी मायाको प्रतिक मानिन्छ । यस्तै सयपत्री, दोदावरी लगायतका फूलको प्रयोग पनि तिहारमा खुवै हुन्छ । लक्ष्मी पूजाको दिनदेखिनै घरका झ्याल ढोका फूलले सजिन थालेका छन् । भाईटीकाको दिन दिदीबहिनीहरुले दाजुभाईलाई टीका र फूलको माला लगाईदिएपछि फूलको तिहारे प्रयोग सकिने छ । कुकुर, गाईगोरु र गोबरको थुप्रोदेखि मान्छेको गलामा मात्रै होइन, तिहारमा घरका झ्यालढोका सजाउन पनि फूलको प्रयोग अध्यधिक गरिन्छ । त्यसैले यो बेला मिठाई, फलफूल र अरु मरमसलाजस्तै फूलको कारोबार पनि धेरै हुन्छ । गाउँठाउँका घरआँगन, खेतबारी र नर्सरीमा फुलेका फूलले तिहारमा प्रयोग हुने सयपत्री, मखमली र गोदावरी मध्ये मखमली र गोदावरी देशभित्रैको उत्पादनले हुन्छ । आफ्नो दाजुभाइलाई आयु, आरोग्यबृद्धि र सम्बृद्धिको कामना गरेर दाजुभाइको पूजा गर्ने चलन बसेको हो । त्यसमाथि यमराज र बहिनी यमुनाको कथासँग पनि यसलाई जोडिने गरिन्छ । कहिल्यै नसुक्ने तेल र मखमली फूलको माला तथा जलले घेरेर दाजुभाइको पूजा पूजा गर्दा यमराजको दूतले पनि केही गर्न सक्दैन भन्ने विश्वास छ । दाजुभाइलाई पानीले छेक्ने, सप्तरंगी टीका लगाउने चलनले दिदीबहिनी र दाजुभाइबीचको आपसी सम्बन्ध प्रगाढ गर्न मद्दत पुर्याउँछ । शुभ दीपावली/तिहारको अवसरमा सम्पुर्ण देश विदेशमा रहनुभएका नेपाली दाजुभाइ तथा दिदि बहिनहरूमा भकुण्डे डट कम डट एनपी हार्दिक शुभकामना व्यक्त गर्दछ ।

Date: 11/14/2012 2:01:43 अपराह्न :: Yam Thapa